15.11.2016

Wojciech Hellwing (Portsmouth, UK)

Taniec galaktyk: nowe testy teorii grawitacji na kosmologicznych skalach

STRESZCZENIE Standardowy model kosmologiczny -- LCDM -- czyli model zimnej ciemnej materii i stałej kosmologicznej, w sposób udany tłumaczy pojawienie się wielkoskalowej struktury jak i ewolucji Wszechświata jako całości. Pomimo niezaprzeczalnego sukcesu aktualna kosmologia boryka się z kilkoma istotnymi problemami o znaczeniu fundamentalnym, a dotyczącymi fizycznej natury naszego Wszechświata. Jedną z najbardziej palących kwestii jest znalezienie i zrozumienie fizycznego mechanizmu odpowiedzialnego za obserwowaną przyśpieszoną ekspansją Wszechświata. U podwalin standardowego modelu leży ogólna teoria względności (OTW) i w jej ramach przyspieszona ekspansja jest napędzana przez nieznaną i egzotyczną ``ciemną energię'' (CE). Z teoretycznego punktu widzenia najprostszym kandydatem na CE jest bliska zeru stała kosmologiczna Einsteina -- Lambda. Brak jasnej fizycznej motywacji dla tak małej wartości obserwowanej Lambdy (gdy interpretować ją jako kwantową energię próżni) zmotywował w ostatniej dekadzie wzmożony rozwój teoretyczny nowego pola badań dotyczącego teorii zmodyfikowanej grawitacji (MG). W szerokiej klasie takich modeli OTW jest modyfikowana w taki sposób by uzyskać przyspieszoną ekspansję Wszechświata, bez potrzeby odwoływania się do CE czy stałej kosmologicznej. Przedstawie ekscytującą perspektywę na nowe i niezależny od obecnie istniejących testy OTW na kosmologicznych i międzygalaktycznych skalach, które opierają się na pomiarach statystyk korelacyjnych pola prędkości swoistych galaktyk.

PDF

O PRELEGENCIE Urodzony w 1980r w Zielonej Górze. Doktorat w CAMK PAN (promotor: Roman Juszkiewicz) w 2010. 2011-2015 - post-doc w Instytucie Kosmologii Obliczeniowej (ICC) na Uniwersytecie w Durham (UK) (pod kierownictwem Carlosa S. Frenka). 2015 - obecnie: niezależny pracownik naukowy (research fellow) w Instytucie Kosmologii i Grawitacji (ICG) na Uniwersytecie w Portsmouth (UK).